BANJALUKA – Udruženje ekonomista RS SWOT organizovalo je 7. marta u Banjoj Luci, u hotelu “Bosna”, prezentaciju o izmjenama Zakona o reviziji javnog sektora, kao i prezentaciju jedinstvenog portala javnih institucija u Republici Srpskoj www.institucije.org. Prezentaciji je prisustvovalo oko 30 učesnika iz javnih preduzeća, opština i gradova, Republičkog tužilaštva, Glavne službe za reviziju javnog sektora kao i nekoliko organizacija civilnog društva.
Prezentacija je počela uvodnim izlaganjem glavnog revizora javnog sektora RS Duška Šnjegote, koji je obrazložio suštinu izmjena Zakona o reviziji javnog sektora. Glavne izmjene postojeće zakonske regulative se odnose na jasnije definisanje pravnog statusa Glavne službe, njeno institucionalno jačanje, preciznije definisanje angažovanja eksternih stručnih lica, pojmovno razgraničavanje revizije finansijskih izvještaja, revizije usklađenosti i revizije učinka, obim i djelokrug godišnjih obveznika revizije javnog sektora, definisanje institucionalne saradnje sa organima za sprovođenje zakona, kao i sertifikacija revizora javnog sektora. Svakako najveću raspravu prilikom usvajanja zakona u Narodnoj Skupštini Republike Srpske je izazvalo definisanje buduće saradnje između Glavne službe i organa za sprovođenje zakona, kako bi nepoštivanje zakona dobilo odgovarajuću sankciju. Pored toga najveću raspravu je izazvalo i uključivanje javnih preduzeća u djelokrug obaveznih institucija koje će biti predmet redovne revizije od strane Glavne službe.
Prezentaciji je prisustvovao republički tužilac Nenad Vranješ koji je istakao da član 221 Zakona o krivičnom postupku jasno definiše da građani nisu obavezni da prijavljuju sumnju u izvršavanje krivičnog djela, ali da službene institucije to jesu. Tako da u skladu sa navedenim Glavna služba, kao institucija na republičkom nivou je to obavezna da učini. S druge strane Glavni revizor, kao i njegov zamjenik su istakli da Glavna služba ne posjeduje adekvatna znanja iz oblasti pravanih nauka, koja bi im pomogla da tumače da određeni postupci koji predstavljaju kršenje zakona imaju elemante krivične odgovornosti. Pored toga je istaknuto da samo lažno prijavljivanje krivičnog djela prestavlja krivično djelo. Mišljenja su da bi navedeno trebale da rade institucije koje čine pravni sistem određene zemlje, prije svega Ministarstvo unutrašnjih poslova i tužilaštvo.
Riječ je uzeo Boško Čeo, bivši glavni revizor javnog sektora RS, koji je još jednom ponovio da Glavna služba za reviziju ne može, niti treba da bude institucija koja će nekoga goniti i procesuirati, nego da ona treba da ukaže na kršenja zakona, prije svega iz oblasti finansijske discipline, ali javnih nabavki i poštovanja međunarodnih računovodstvenih standarda za javni sektor. Glavna služba za reviziju je prije svega institucija preventive i uspostavljanja finansijske discipline,a ne represije.
Aktivno učešće u diskusiji je uzeo i gospodin Blagoje Šupić, izvršni direktor za ekonomsko-finansijske poslove “Elektroprivrede Republike Srpske” koji je istakao da podržava sve promjene Zakona o reviziji javnog sektora i da je spreman da sarađuje sa glavnim revizorom u slučaju potrebe. Takođe je istakao da je prema projektu POWER koje Elektroprivreda već neko vrijeme implementira, ona u obavezi da angažuje revizorske kuće iz velike četvorke kako bi uradile reviziju preduzeća iz sistema Elektroprivrede.
Prezentacija portala www.institucije.org
Udruženje ekonomista Republike Srpske SWOT realizuje projekat “Praćenje i analiza transparentnosti finansiranja javnih institucija i opština u Republici Srpskoj” koje ima za cilj praćenje i analizu napretka transparentnosti finansijskog izvještavanja. Bitna komponenta izvještavanja javnih preduzeća je informisanje cjelokupne javnosti o svom radu kako bi se poboljšala implementacija postojećih zakona i umanjilo nepoštovanje zakonskih odredbi. Udruženje ekonomista je aktivno učestvovalo u zagovaranju amandmana koji će definisati da određeni broj javnih preduzeća postane predmet obavezne revizije svake godine, nasuprot postojećem zakonskom rješenju prema kojem navedena činjenica uopšte nije bila definisana. Takođe pored toga Udruženje je aktivno zagovaralo definisanje kriterijuma na osnovu kojih će se birati subjekti revizije. Prijedlozi Udruženja ekonomista su u velikoj mjeri uvršteni u novi Zakon o reviziji javnog sektora u formi amandmana.
Udruženje ekonomista RS je takođe objedinilo evidenciju vezanu za javna preduzeća koje je javno objavilo na jedinistvenom Web-portalu www.institucije.org prema kojem je ukupan broj javnih preduzeća 235. Ukupan kumulativni prihod navedenih javnih preduzeća iznosi 2.094.404.105 KM i predstavlja prosti zbir svih prihoda koje su javna preduzeća prijavila u svojim finansijskim izvještajima za 2012. godinu. Ukoliko se iz navedene evidenciju izuzmu preduzeća koja pripadaju sistemu Elektroprivrede Republike Srpske, tada navedeni zbir iznosi 1.279.345.194 KM.
Pored javnih preduzeća u okviru Web-portala www.institucije.org je napravljena i jedinstvena evidencija jedinica lokalne samouprave sa planiranim budžetima za 2013. godinu. Prema datim podacima u Republici Srpskoj postoje 63 jedinice lokalne samouprave koje su imale usvojene na kumulativnom nivou budžete u iznosu od 623 miliona KM za 2013. godinu.
