LONDON – Vodeće svjetske centralne banke podigle su kamatne stope u 2022. najbržim tempom i u najvećem obimu u posljednje najmanje dvije decenije, dajući sve od sebe kako bi zauzdale galopirajuću inflaciju.
Centralne banke u čijoj je nadležnosti 10 valuta kojima se najviše trguje pooštrile su zajedno uslove zaduživanja za 2.700 baznih poena (bps) kroz 54 povećanja svojih kamata u posljednjih 12 mjeseci, pokazuje računica Rojtersa.
Sve glavne centralne banke, osim japanske, podigle su kamate u 2022, ali su kreatori monetarne politike u Tokiju u decembru iznenadili tržišta prilagođavanjem stope prinosa na državne obveznice, što je podstaklo spekulacije da bi na stolu Banke Japana moglo da se nađe podizanje referentne stope u ne tako dalekoj budućnosti.
Američke Federalne rezerve (FED) su prednjačile u proteklih 12 mjeseci s povećanjem ključne kamate za 225 baznih poena, a očekuje se da će taj trend biti nastavljen.
„Zaoštravanje u SAD je u suštini jedno od najjačih ikada u posljednjih 20 godina. Obično, kada imate tako naglo pooštravanje finansijskih uslova, u suštini dobijate nešto više od blage recesije, o čemu sada, čini se, postoji opšti konsenzus“, izjavio je za Rojters Dejvid Hauner, šef strategije i ekonomije za tržišta u razvoju u sektoru Bank ov Amerika Global Riserč.
Prema podacima britanske agencije, u decembru je sedam od 10 glavnih centralnih banaka podiglo stope na mjesečnom nivou.
FED, Evropska centralna banka, Banka Engleske, Rezervna banka Australije, norveška banka Norges, Banka Kanade i Švajcarska nacionalna banka podigle su, kako se precizira, svoje referentne stope za kumulativnih 300 baznih poena. Taj iznos se poredi sa maksimalnim mjesečnim povećanjem od 550 baznih poena u septembru, mada sve centralne banke ne održavaju sastanke svakog mjeseca, napominje se u tekstu.