BRISEL – Novi vrtoglavi rast cijena gasa pokazuje da EU apsolutno zavisi od ruskog energenta, kao i /u manjem obimu/ od tečnog gasa iz Katara, Alžira i SAD.
Cijena gasa u EU ponovno je “porasla” na jedan od rekordnih nivoa od 1.000 dolara za hiljadu kubika – što je granica koja je dostignuta na početku energetske krize, navodi “Geopoltika”.
Rast cijena za sedam odsto – na 964 dolara početkom sedmice – rezultat je odluke ruskog “Gasproma” da ne rezervirše dodatni tranzit kroz Ukrajinu i Poljsku.
“Gasprom” nije učestvovao na aukciji za rezervisanja količina za decembar za tranzit kroz Poljsku gasovodom “Jamal-Evropa” kao ni za gasni transportni sistem Ukrajine.
To proizlazi iz rezultata aukcije kojeg je objavio evropski operater “GSA platform”.
Prema posljednjim podacima evropskih operatera, zalihe gasa u evropskim skladištima od 1. novembra kontinuirano se smanjuju svaki dan i ostaju na rekordno niskom nivou od 50 do 70 odsto skladišnih kapaciteta posljednjih godina.
Evropske firme povećale su korištenje gasa iz rezervi i onemogućile da “Gasprom” napuni skladišta na sigurniji nivo.
Najmanje zalihe gasa su u Austriji – oko 52 odsto, a skladišta su 100 odsto popunjena samo u Velikoj Britaniji.
Mjesec dana ranije, “Gasprom” je rezervisao tranzitni volumen od 31,4 miliona kubnih metara gasa dnevno nakon aukcije za novembar, a uz to je povećao tranzit kroz Ukrajinu za 1,5 puta.
“Gasprom” je 8. novembra povećao isporuke u EU – cijena je pala za četiri odsto na 911 dolara, a 9. novembra najavio je početak “ubrizgavanja” gasa u pet evropskih podzemnih skladišta.
To je dovelo do pada cijene ugovora za isporuku gasa u EU za 12 odsto, odnosno na 760 dolara za hiljadu kubnih metara.
Međutim, očito je da se nestabilnosti evropskog energetskog tržišta ne nazire kraj i da bilo koji potez “Gasproma” utiče na evropsko tržište.
To je najbolji pokazatelj koliko je EU daleko od svojih želja za energetskom nezavisnošću.
EU je zavisna od Rusije i njenog prirodnog gasa iz postojećih gasovoda, a i, u manjoj mjeri, od tečnog /LN/ koji joj stiže većinom iz Katara, Alžira i SAD.
Skupa zelena energija, naročito kada joj se pridoda odustajanje od uglja i planirano odustajanje od nuklearne energije, teško će promijeniti to stanje zavisnosti u dugoročnoj perspektivi, zaključuje “Geopolitika”.