RIM  – Indeks globalnih cijena prehrambenih proizvoda pao je u septembru 2022. šesti mjesec zaredom usljed oštrog pada kotacija biljnih ulja, koji je više nego kompenzovao rast cijena žitarica, navodi se u izvještaju koji je objavila Organizacija za hranu i poljoprivredu Ujedinjenih nacija (FAO).

FAO-v indeks cijena hrane, koji prati mjesečne promjene međunarodnih cijena korpe prehrambenih proizvoda kojima se obično trguje, iznosio je u septembru u prosjeku 136,3 poena, i niži je za 1,1 odsto nego u avgustu, ali je za 5,5 procenata viši u odnosu na godinu dana ranije.

Do pada indeksa su dovele cijene biljnih ulja, koje su potonule za 6,6 posto u septembru na najniži nivo od februara 2021. Na globalnim tržištima su pojefitinili palmino, sojino, suncokretovo i repičino ulje. Situacija s velikim zalihama palminog ulja koja se nastavlja podudara sa sezonskim rastom proizvodnje u jugoistočnoj Aziji, gurnula je cijene ove robe naniže. Veća izvozna dostupnost sojinog ulja u Argentini, povećana ponuda suncokretovog ulja iz crnomorskog regiona i pojeftinjenje sirove nafte takođe su doprinijeli padu ovog podindeksa.

Nasuprot tome, kotacije žitarica su porasle za 1,5 odsto u odnosu na avgust.

Međunarodne cijene pšenice su ojačale za 2,2 odsto zbog suše u Argentini i SAD, dok su svjetske cene kukuruza uglavnom ostale stabilne, pošto je jak dolar djelovao kao protivteža pritisku od pogoršanih izgleda ponude vezanih za nižu proizvodnju u Americi i Evropskoj uniji. Cijena pirinča porasla za 2,2 procenta, uglavnom kao odgovor na promjene izvozne politike u Indiji.

Cijene mlečnih proizvoda su skliznule za 0,6 procenata na mjesečnom nivou, što je u velikoj mjeri odraz slabijenja evra prema dolaru, zajedno sa neizvesnostima na tržištu i tmurnim izgledima globalnog ekonomskog rasta.

Globalne kotacije mesa su opale za 0,5 odsto. Svjetske cijene goveđeg mesa pale su pod uticajem visoke izvozne dostupnosti iz Brazila i povećanog klanja goveda u nekim zemljama proizvođačima, dok su cijene živinskog mesa pale zbog smanjene potražnje za uvozom. Nasuprot tome, cijene svinjskog mesa su porasle zbog manje ponude svinja za klanje u Evropskoj uniji.

Šećer je na globalnim tržištima pojeftinio za 0,7 posto u septembru, uglavnom zbog dobrih prognoza proizvodnje u Brazilu, nižih cijena etanola i valutnih kretanja.

FAO je takođe objavio najnoviji pregled ponude i potražnje žitarica, u kojem je dodatno snizio prognozu globalne proizvodnje žitarica za 2022. godinu na 2 768 miliona tona, što je za 1,7 odsto ispod rezultata iz 2021.

Svjetska proizvodnja krupnih žitarica predviđa se na 1 468 miliona tona, što je pad od 2,8 odsto u odnosu na prošlu godinu, uglavnom zbog nepovoljnih uslova usjeva u Sjedinjenim Državama. Procjenjuje se da će svjetska proizvodnja pirinča iznositi 512,8 miliona tona, što je 2,4 procenta manje u odnosu na istorijski maksimum postignut 2021, ali je ipak i dalje natprosječan rod.

FAO je podigao prognozu globalne proizvodnje pšenice na 787,2 miliona tona, što je 1,0 odsto više u odnosu na 2021. godinu, zbog prinosa koji su bolji od očekivanih u Evropskoj uniji i Ruskoj Federaciji.

Takođe pedviđa da će svjetska pogtrošnja žitarica tokom 2022/23. godine opasti za 0,5 odsto u odnosu na prethodnu sezonu, na 2 784 miliona tona, pri čemu je taj pad uglavnom odraz manje upotrebe stočne hrane.

U novom izvještaju, FAO procjenjuje da će svjetske zalihe žitarica na kraju sezone 2023. biti za 1,6 odsto ispod nivoa na početku sezone, i da će iznositi 848 miliona tona. (Tanjug)