BERLIN – Evropska unija želi da smanji potrošnju gasa za 15 odsto zbog smanjenih ruskih isporuka.
I prije hitnog plana iz Brisela, zemlje članice preduzele su mjere predostrožnosti za uštedu energije, prenio je Dojče vele.
Najbolji savjet za uštedu energije Nemcima, koji su više nego bilo ko u Evropi zavisni od ruskog gasa, vjerovatno dolazi iz Grčke.
“Šta kažete na to da njemački penzioneri zimi jednostavno dođu na duži odmor na Krit”, rekao je u Atini grčki ministar turizma.
On je dodao, da bi još bolje bilo da se penzioneri presele u Grčku – sunce, plaža i grčka kuhinja, umesto izdvajanja ogromnih suma novca za grijanje i toplu vodu u njemačkom zimskom sivilu.
Pozadina ovog itekako ozbiljnog prijedloga glasi: Grčka je mnogo bolje pripremljena od Njemačke za hitni plan EU o dobrovoljnom smanjenju potrošnje gasa za 15 odsto.
Nijedno grčko ostrvo, izuzev Evbeje, nije spojeno na gasovod. Oni se griju na ulje za loženje ili na struju, a ako istinski zahladi, kamin je dio standardnog inventara mnogih kuća i stanova.
Poput Portugala i Španije, Grčka se prvobitno izjasnila protiv prijedloga Evropske komisije o štednji.
Španska ministarka energetike Tereza Ribera sažela je ono što misle članice EU sa juga Evrope: “Za razliku od mnogih drugih zemalja, Španci nisu živjeli iznad svojih mogućnosti kada je u pitanju energija.”
Posljednjih godina španska vlada je uložila mnogo novca u infrastrukturu za velike tankere sa tečnim gasom iz SAD-a i drugih krajeva svijeta.
Najveće evropsko postrojenje za regasifikaciju nalazi se u Barseloni, a trećina svih postrojenja u EU nalazi se u Španiji.
Susjedna Francuska, takođe, ima četiri terminala za tečni gas. Od sredine juna Francuska više ne dobija gas direktno iz Rusije, ali je postala najveći svjetski uvoznik ruskog tečnog gasa.
Francuska je aktivirala takozvanu “narandžastu fazu”, koja signalizira napetu situaciju u snabdijevanju gasom.
Francuski predsjednik Emanuel Makron otišao je čak i korak dalje – 14. jula, na državni praznik, nazvao je nacionalni plan uštede energije “generalnom mobilizacijom”.
U međuvremenu, građani bi trebalo da uključuju mašinu za sudove samo jednom dnevno umjesto dva puta i stalno gase svjetlo.
Italija, koja je prije početka ruske invazije na Ukrajinu 48 odsto uvezenog gasa nabavljala iz Rusije, odgodila je, poput Njemačke, planirano postepeno okončanje grijanja na ugalj.
Ona ima sedam elektrana, od kojih su neke zatvorene, a neke rade sa smanjenim kapacitetom.
U javnim ustanovama u Italiji stanovništvo će se od 1. maja malo više znojiti: klima-uređaji više ne smiju da hlade prostorije na temperaturi ispod 27 stepeni, s tim što postoji prag tolerancije od dva stepena.
A zimi se javne ustanove mogu zagrijati do najviše 19 stepeni.
U Belgiji se od marta primjenjuju snižene stope PDV-a na građevinske proizvode i usluge kao što su rušenje i renoviranje kuća, ugradnja solarnih kolektora, geotermalnih pumpi i solarnih bojlera.
Slogan belgijske vlade pri tom glasi: „Izolujte svoje kuće, izolujte Putina.”
I Holandija odustaje od načela koja su se, baš kao i u Njemačkoj, do prije nekoliko mjeseci činila nedodirljivim: termoelektrane na ugalj, čija je proizvodnja zbog klimatske krize smanjena na trećinu, sada rade punom parom do 2024.
U Austriji se proizvođači koji koriste energiju sunca, vetra i vode, prebacuju na kameni ugalj, dok bi druge elektrane, koje rade na gas mogle biti preusmjerene na naftu.
Hrvatska povećava kapacitete za skladištenje tečnog gasa, Bugarska ispituje nalazišta nafte i gasa u Crnom moru, a u Rumuniji je vlada parlamentu podnijela nacrt reforme postojećeg restriktivnog ofšor-zakona, kako bi se eksploatacija gasa sa dna mora učinila unosnom.