KOPAONIK – Vrijeme koje dolazi, u ekonomskom smislu, biće prepuno izazova i na većinu njih se neće moći uticati, ali treba donositi političke i ekonomske odluke koje mogu smanjiti nivo rizika.
Ovo je istaknuto na “Kopaonik biznis forumu”, koji organizuje Savez ekonomista Srbije, a gdje je naglašeno da se više pažnje mora posvetiti domaćim investitorima, reformi javnih preduzeća te razvoju ljudskog kapitala.
Rat u Ukrajini, cijene energenata, trgovinski rat Kine i Amerike, inflacija u svijetu, klimatske promjene, zdravstvene krize itd. stvari su na koje Srbija, ali i zemlje regiona nemaju nikakav uticaj.
“Na neke rizike možemo uticati. Treba reafirmisati strateški cilj, a to je članstvo u Evropskoj uniji, koja sa svim svojim manama i problemima ipak predstavlja zajednicu koja je najviše uticala na rast standarda stanovništva. Mi pripadamo Evropi i čvrsto smo povezani”, rekao je Aleksandar Vlahović, predsjednik Saveza ekonomista Srbije.
Na forumu je istaknuto da se u narednom periodu očekuje smanjenje inflacije, što je dobra vijest, ali da ipak treba biti na oprezu. Posebnu pažnju u budućnosti neophodno je posvetiti ljudskom kapitalu, jer trenutno, kada je riječ o Srbiji, dvije trećine preduzeća ima problema sa radnom snagom.
“Domaće investicije stagniraju i takav trend govori da postoje ograničenja. Domaći investitori očekuju stabilna i jednaka pravila za sve na tržištu. Bez domaćih investicija nije moguće izgraditi konkurentnu strukturu i jak sektor malih i srednjih preduzeća povećava otpornost ekonomije”, rekao je Vlahović.
Jorgovanka Tabaković, guvernerka Narodne banke Srbije, rekla je da za rast i razvoj mora da postoji stabilnost, politička, ekonomska, makroekonomska i finansijska.
“Jedinstvo, solidarnost i saradnja su neophodni. To nam daje priliku da, kada je svijet na raskrsnici, budućnost bude određena odlukama koje mi donosimo”, rekla je Tabakovićeva.
Ona je istakla da je stopa nezaposlenosti u Srbiji na najnižem nivou i da u ovom trenutku ima 150.000 ljudi više zaposlenih nego prije pandemije.
Očekivano, najviše govora na “Kopaonik biznis forumu” bilo je o inflaciji, koja u svijetu bilježi istorijske rekorde. Prije svega, inflacija je podstaknuta višedecenijskim maksimalnim cijenama energenata i primarnih proizvoda. Primjera radi, u junu 2022. godine cijena nafte bila je za 74 odsto viša nego u junu 2021. godine. Takođe, krajem marta prošle godine cijena gasa bila je četvorostruko viša od uobičajene, dok je cijena električne energije u avgustu prošle godine bila 30 odsto viša nego prije pandemije.
U toku prošle godine značajno su rasle i cijene hrane, koje su u odnosu na one prije pandemije bile više za 30 odsto.
“Prema analizi MMF-a od 2015. godine do 2020. godine nijedna razvijena zemlja nije imala inflaciju iznad pet odsto, a krajem 2022. godine situacija je drastično drugačija”, rekla je Tabakovićeva dodajući da je inflacija u Srbiji uvoznog karaktera.
Ona je istakla da se inflatorni pritisci ne mogu riješiti u kratkom roku, a da ne izazove makroekonomske poremećaje, istovremeno naglašavajući da postoje razlozi za optimizam te da postoji mogućnost da inflacija u 2023. i 2024. godini bude na nižem nivou od očekivanog.
Jubilarni 30. KBF održava se od 5. do 8. marta, a za skup u hotelu “Grand” na Kopaoniku prijavljeno je oko 200 govornika, koji će učestvovati na 34 panela, tri plenarne sesije i četiri specijalna događaja. Među njima su i učesnici iz BiH.
Centralna tema KBF-a je “Otpornost ekonomije u neizvjesnim vremenima – ključni izazovi za Srbiju i zapadni Balkan”. (Nezavisne)