BANJALUKA – Tokom višečasovne rasprave u Narodnoj skupštini RS o Prijedlogu ekonomske politike za 2010. godinu, poslanici vladajućih partija tvrdili su da je ekonomska politika urađena na realnim osnovama, dok je opozicija osporavala ovaj dokument, tvrdeći da ima nerealne ciljeve. 
Predsjednik Vlade RS Milorad Dodik izjavio je da planirani obim i struktura investicija u narednoj godini u Srpskoj treba da obezbijede još efikasnije korištenje svih raspoloživih razvojnih potencijala radi stvaranja boljih životnih uslova građana, povećanja zaposlenosti i održivog privrednog razvoja.
Dodik je, obrazlažući Prijedlog Ekonomske politike za 2010. godinu u Narodnoj skupštini RS, rekao da su ciljevi tog dokumenta pozitivan privredni rast, zaštita i očuvanje radnih mjesta, zaštita socijalno ugroženih kategorija stanovništva, zadržavanje stabilnosti u finansiranju javnih potreba, podrška likvidnosti privrede, nastavak realizacije infrastrukturnih projekata i zadržavanje stabilnosti u finansijskom sektoru RS.
Prema njegovim riječima, Vlada će naredne godine, putem Investiciono-razvojne banke, nastaviti da podržava kreditnu aktivnost banaka omogućavajući nove investicione projekte u oblasti javnih ulaganja, infrastrukture, te podrške malim i srednjim preduzećima.
"Investciono-razvojna banka RS će u idućoj godini kreirati novu kreditnu liniju za zapošljavanje demobilisanih boraca u iznosu od 10 miliona KM", rekao je Dodik, naglasivši da investiciona politika u Srpskoj, osim razvojne, ima i dimenziju ublažavanja negativnih efekata svjetske krize na ekonomiju RS.
Premijer RS podsjeća da je Srpska, za razliku od drugih zemalja, u godinu uticaja svjetske krize ušla fiskalno stabilna sa uspješno provedeni procesom privatizacije, strukturalnim reformama, niskim učešćem javne potrošnje i javnog duga u bruto društvenom proizvodu.
PDP smatra sa predložena ekonomska politika za 2010. godinu Vlade Republike Srpske nije dobra, da je nerealna, te da ne može biti ozbiljna podloga za budžet RS – izjavio je poslanik ove stranke Zoran Đerić.
On je novinarima tokom skupštinskog zasjedanja rekao da je ovaj dokument nerealan, kao što je bio i onaj za prošlu godinu.
Đerić je naveo da je u ekonomskoj politici za 2010. godinu predviđeno da bruto društveni proizvod raste za 1,4 odsto, ali da nije realno da to bude izvršeno.
Poslanik SNSD-a Zora Vidović smatra da Ekonomska politika predstavlja solidnu osnovu da pomogne privredi RS kako bi u narednoj godini prevazišla svjetsku ekonomsku krizu.
Tokom skupštinske rasprave na posebnoj sjednici Narodne skupštine RS o Prijedlogu Ekonomske politike za 2010. godinu, Vidovićeva je napomenula da je jedino RS u odnosu na okruženje u ovoj godini postigla rast industrijske proizvodnje od 18 odsto, što je rezultat pozitivne privatizacije Rafinerije nafte u Brodu.
Poslanik DNS-a Spomenka Stevanović rekla je da je bankarski sektor u RS pokazao stabilnost, ali da nijedna komercijalna banka nije pokazala želju da kreditima prati privredu RS.
Stevanovićeva je podsjetila da je Investiciono-razvojna banka plasirala značajna sredstava u privredu RS, ali da poslije revizorskih izvještaja nije bilo povratne informacije od komercijalnih banaka o namjenskom korištenju kreditnih sredstava.
Poslanik SDA Zinajda Hošić smatra da nije realan plan Vlade RS o rastu bruto društvenog proizvoda u RS po nominalnoj stopi od 3,1 odsto i realnoj stopi od 1,4 odsto u 2010.godini.
Poslanik SDS-a Slaviša Mrkajić smatra da je veoma malo učešće prerađivačke industrije u bruto društvenom proizvodu RS, ističući da se, osim kreditnih linija Investiciono-razvojne banke, povećava broj nezaposlenih u RS.
Mrkajić je rekao da nije realno povećanje vlastitih prihoda u zdravstvenom i penzionom sektoru RS u narednoj godini.
Poslanik SNSD-a Uroš Gostić rekao je da je predložena ekonomska politika prihvatljiva, iako je rađena u trentuku krize, kada je najteže bilo šta prognozirati.
“Ekonomska politika postavljena je tako da obećava skromne rezultate, jer to nameće situacija u kojoj ćemo da poslujemo i živimo u idućoj godini. Ali njeni ciljevi ipak obećavaju rast društvenog bruto proizvoda, industrijeske proizvodnje, investicija, te javne potrošnje ispod 40 odsto društvenog bruto proizvoda”, naveo je Gostić.
On je ocijenio da je problem to što mala i srednja preduzeća, kojih je i najviše, nemaju uslove da založe svoju imovinu za kredite i da bi Vlada trebalo da im to omogući uz neke garancije.
Govoreći o poljoprivredi, Gostić je naveo da se izdvajanjima iz budžeta ova oblast dugo neće moći podići na svjetski nivo, jer su mala izdvajanja, ističući da poljoprivrednu proizvodnju treba svesti na robne proizvođače.
Dragutin Rodić iz DNS-a ocijenio je da se u Ekonomskoj politici za 2010. godinu, slično kao u prethodnim, može uočiti da nijedna vlada nije išla sa pesimističnim projekcijama, u namjeri da RS, konstruktivnim prijedlozima, obezbijedi stabilan razvoj i rast.
“Niko u ovoj sali ne može biti protiv predloženih ciljeva, a to su pozitivan privredeni rast, zaštita radnih mjesta i socijalno ugroženih kategorija stanovništva, podrška likvidnosti poljoprivrede, uštede u javnoj potrošnji i zadržavanje stabilnosti u finansijskom sektoru“, naveo je Rodić.
On je rekao da pojedine zemlje EU imaju iste ili manje prosječne plate nego što su u RS, što ohrabruje.
Rodić je dodao da jevrlo bitno da se naredne godine zadrži sadašnji nivo penzija i njihova redovna isplata, s obzirom na to da se u ovoj godini bilježi najveći porast broja penzionera, ukupno 13.000, u odnosu na ranijih 6.000 ili 7.000.
Poslalnik SDS-a Goran Perković rekao je da Republička direkcija za robne rezerve mora da odustane od predloženog plana nabavki 1.000 junica, jer je to nepotrebno.
“Najveći dio aktivnosti Direkcije treba da bude otkup viška poljoprivrednih proizvoda i mesa i da tako reguliše cijene, odnosno zaštiti poljoprivredne proizvođače”, smatra Perkovića.
Predsjednik Privredne komore RS Borko Đurić rekao je da podržava Prijedlog Ekonomske politike za 2010. godinu, uz određene sugestije i primjedbe.
Obraćajući se poslanicima u Narodnoj skupštini RS, Đurić je istakao da ne smije biti nezadovoljstva mjerama Vlade RS za ublažavanje posljedica svjetske ekonomske krize na privredu RS i rezultatima koje je, zahvaljujući tim mjerama, postigla privreda RS u 2009. godini.
Đurić je upozorio da je vrlo izvjesno da će se privredna aktivnosti i u idućoj godini odvijati u znaku svjetske ekonomske krize, čak značajnije izražene nego u tekućoj godini kroz sve prisutniju nelikvidnost koja može biti velika opasnost po poslovanje onih privrednih subjekata koji dobro posluju, ali kao povjerioci mogu doći u nezavidan položaj.
Polazeći od ciljeva Ekonomske politike za 2010. godinu, Đurić je rekao da je u narednoj godini potrebno jačati prerađivačku industriju i stvaranje uslova za njeno jače učešće u bruto društvenom proizvodu, jer se preko nje mogu aktivirati prirodni resursi uz znatno povećanje dodatne vrijednosti.
Đurić je rekao da je s ciljem stavaranja povoljnijeg ambijenta privređivanja u narednoj godini u RS potrebno raditi na unutrašnjoj organizaciji, racionalizaciji trošenja, povećanju efikasnosti, podizanju konkurentnosti i produktivnosti, te zaštiti domaće proizvodnje.
On je rekao da je takođe potrebno raspoložive prirodne resurse i električnu energiju pod što povoljnijim uslovima staviti u funkciju stvaranja novih vrijednosti podižući konkurentnost domaćih prerađivača s ciljem povećanje izvoza i supstitucije uvoza domaćim proizvodom.
“Sve podsticaje i sufinansiranje privrednih subjekata potrebno je vezati i usloviti sa redovnošću izmirenja tekućih obaveza”, naglasio je Đurić, zaključujući da se zalaže i za efikasnost rada državne i lokalne administracije i preduzeća, sudova i skori početak rada privrednih sudova u RS.
Predsjednik Saveza sindikata RS Ranka Mišić rekla je da su osnivanje fonda solidarnosti, reforma Zavoda za zapošljavanje i ubrzanje reforme penzijskog sistema prioriteti za 2010. godinu da bi otpuštanje radnika bilo svedeno na najmanju moguću mjeru.
Ona je u obraćanju poslanicima Narodne skupštine RS rekla da su procjene da će naredna godina biti teža od ove u kojoj je više od 10.000 radnika proglašeno tehnološkim viškom, a više od sedam hiljada radnika nije produžilo ugovore o radu na određeno vrijeme.
“Fond solidarnosti je tradicija evropskih zemalja i u njega jednako ulažu i vlade i poslodavci i uloga mu je da zaštiti radno mjesto, odnosno ako preduzeće dođe u krizu da mora otpuštati radnike onda se iz ovog fonda kompenzuju doprinosi i naknade za radnike samo da ne moraju biti otpušteni”, rekla je Mišićeva.
Ona je naglasila da reforma Zavoda za zapošljavnje od ove institucije mora napraviti zavod za posredovanje u zapošljavanju, odnosno instituciju koja će biti brza spona između poslodavca i radnika, a ne samo evidencija broja nezaposlenih.
“I reformu penzijskog sistema treba nastaviti brzo, jer je strah penzionera opravdan u odnosu 255.000 zaposlenih na 218.000 penzionera, ali je opravdan i strah radnika koji sada plaćaju doprinose, a ne znaju šta će u budućnosti biti”, navela je Mišić.
Ona je dodala da ministarstva u Vladi RS provođenje dokumenta Ekonomska politika treba da razmatraju kvartalno, a Narodna skupština RS jednom godišnje.
Rasprava o Prijedlogu ekonomske politike RS za 2010. godinu nije bila gotova do kasnih popodnevnih sati.
