BON – Njemačka privreda tapka u mjestu, a poboljšanja se ne naziru, piše “Dojče vele”. Neposredno na razmeđu milenijuma, britanski poslovni časopis „Ekonomist“ iznio je poražavajuću presudu njemačkoj ekonomiji. Njemačka je, pisao je tada časopis, „bolesnik evra“.

U to vrijeme, to je bio poziv na buđenje nemačkih političara još opijenih ekonomskim dobrim godinama nakon ponovnog ujedinjenja, a koji su odbijali da sprovedu bilo kakve reforme. To je na kraju nadoknadila vlada tadašnjeg kancelara Gerharda Šredera (SPD), na primjer reformom tržišta rada koja je postala poznata kao „Harc IV“. Četrnaest godina kasnije, situacija je i zvanično bila bolja.

Grupa ekonomista iz Berlina i Londona esej o stanju njemačke privrede naslovila je ovako: „Od evropskog bolesnika do ekonomske superzvijezde“. Ali, fraza „evropski bolesnik“ ponovo je tu.

Njemačka ekonomija ne staje na noge. Ekonomska proizvodnja smanjivala se u dva uzastopna kvartala, što ekonomisti nazivaju „tehničkom recesijom“. U proteklom kvartalu, bruto domaći proizvod stagnirao je na nivou iz prethodnog kvartala, ali je to vjerovatno bio samo slab tračak nade, zato što su svi važni indikatori okrenuti nadole – prije svega važan indeks poslovne klime minhenskog Ifo-instituta, koji je u julu pao treći mjesec za redom. Situacija u njemačkoj ekonomiji postaje sve mračnija, to je zaključak direktora minhenskog instituta Klemensa Fuesta.

Njemačka stoji izuzetno loše ne samo u evrozoni, već i u poređenju s drugim industrijalizovanim državama. Prema procjenama Međunarodnog monetarnog fonda (MMF), u ovoj godini će biti jedina od velikih zemalja s opadanjem privrede. Najviše brige izaziva prije svega najvrednija njemačka privredna grana – industrija.

Ona već duže vrijeme pati zbog slabe globalne ekonomije. Uzdržanost stranih kupaca posebno je uočljiva u sektorima koji su u velikoj mjeri zavisni od izvoza, kao što su mašinogradnja i automobilska industrija. Važno kinesko tržište se ne oporavlja nakon pandemije korone dinamikom kojoj se nadalo. Jer, Kinezi radije štede svoj novac. Kompanije u takozvanom proizvodnom sektoru i dalje spasava veliki zaostatak narudžbina koje su se nakupile nakon korone i ogromni problemi u lancu snabdijevanja.

Pad njemačke privrede ima mnogo uzroka. Jedan od njih je monetarna politika centralnih banaka. One žele da obuzdaju inflaciju značajnim povećanjem kamatnih stopa, a to kredite čini skupljim, kako za kompanije, tako i za potrošače. To usporava građevinsku industriju, što je takođe važno za Nemačku, a usporava i spremnost kompanija da investiraju. Nova studija Njemačke centralne banke (DZ Bank) pokazuje da su kompanije srednje veličine, koje se obično nazivaju „kičma njemačke privrede“, posebno ugrožene. Autori primećuju pravi koktel nedostataka: osim cijene energenata, pominje se i latentni nedostatak kvalifikovanih radnika, ali i pretjerana birokratija, visoki porezi i loša infrastruktura, uklučujući i slabu digitalizaciju. Pored toga, tu je i sve starije stanovništvo.