BANJALUKA – Depoziti stanovništva čine 58,5 odsto ukupnih depozita i veći su za 174 miliona KM ili četiri odsto u odnosu na kraj 2022. godine, dok su manji depoziti Vlade i Vladinih institucija za 205,3 miliona KM ili 21%, podaci su Agencije za bankarstvo RS za prvo polugodište ove godine.
Kako se navodi u podacima, depoziti javnih i državnih preduzeća manji su za 147,1 milion KM ili 30 odsto, depoziti banaka i bankarskih institucija manji za 98,4 miliona ili 42 odsto, nebankarskih finansijskih institucija za 27,7 miliona KM ili devet odsto.
“Depoziti privatnih preduzeća i društava, koji su drugi po veličini učešća u ukupnim depozitima (17,9 odsto), imaju pad od 11,6 miliona KM ili jedan odsto, neprofitne organizacije imaju pad od 1,3 miliona KM ili jedan odsto i ostali depoziti su manji za 3,4 miliona KM ili 18 odsto, u odnosu na kraj 2022. godine”, navodi se u izvještaju.
Ukupno prikupljeni depoziti iznose 8,5 milijardi KM i manji su za 249,9 miliona KM ili tri odsto u odnosu na kraj 2022. godine. Kratkoročni iznose 6,2 milijarde KM i manji su za 397,1 milion KM ili šest odsto, a dugoročni iznose 2,4 milijarde KM i veći su za 147,1 milion KM ili sedam odsto.
Dodaje se da su krediti dati stanovništvu veći za 21,1 milion KM, a štednja stanovništva za 34 miliona KM u odnosu na kraj prošle godine.
“Tekući računi stanovništva veći su za 138,5 miliona KM ili devet odsto, a ukupni depoziti stanovništva veći su za 172,5 miliona KM ili četiri odsto u odnosu na kraj 2022. godine. Najveći rast kredita zabilježen je kod kredita datih privatnim preduzećima i društvima za 128,3 miliona KM ili sedam odsto, kod kredita datih stanovništvu za 21,1 milion KM ili jedan odsto i neprofitnim organizacijama za 2,2 miliona KM ili 19 odsto. Pad kredita bilježe krediti dati Vladi i Vladinim institucijama za 39,3 miliona KM ili sedam odsto, krediti dati javnim i državnim preduzećima za 7,1 milion KM ili dva odsto i ostali krediti za 6,3 miliona KM ili 28 odsto, u odnosu na kraj 2022. godine”, navodi se u podacima.
Kako su dodali, kreditna zaduženost po stanovniku, zaključno sa krajem prošle godine, iznosila je 3.059 KM.
“Ukupni prihodi banaka za prvo polugodište 2023. godine iznose 307,7 miliona KM i veći su za 46,2 miliona KM ili 18 odsto u odnosu na isti period 2022. godine. Prihodi od kamata i slični prihodi iznose 193,8 miliona KM i veći su za 35,5 miliona KM ili 22 odsto, a operativni prihodi iznose 114 miliona KM i veći su za 10,8 miliona KM ili 10 odsto, u odnosu na isti period 2022. godine. Ukupni rashodi bankarskog sektora iznose 204,9 miliona KM i veći su za 28 miliona KM ili 16 odsto u odnosu na isti period 2022. godine”, stoji u podacima Agencije za bankarstvo RS.
Takođe, banke su u ovom periodu ostvarile značajan rast profitabilnosti.
“U prvih šest mjeseci je bilo otvoreno ukupno 1.071.763 računa fizičkih lica u KM i 257.196 deviznih računa fizičkih lica. Ukupan broj neaktivnih računa fizičkih lica iznosio je 174.807 računa”, piše u izvještaju.
Marko Đogo, dekan Ekonomskog fakulteta u Istočnom Sarajevu, rekao je da su smanjeni depoziti institucija i Vlade RS jer je pod pritiskom vraćanja spoljnog duga koji je skočio sa 600 miliona KM plus kamate na milijardu i oko 100 miliona KM.
“Institucije su sva sredstva koja su imala kao rezervu morale da povuku kako bi se redovno servisirale obaveze budžeta. U priči sa bankarima svi ukazuju na taj problem da je ove godine država iz skoro svih banaka povukla sredstva koja je imala. Ovo nije loša stvar jer je bolje povući sredstva koja su na raspolaganju, nego se nanovo zaduživati”, objašnjava Đogo.
Što se tiče rasta depozita stanovništva, Đogo kaže da ono traje od krize 2008-2009. godine.
“Došli smo u situaciju da od jedne trećine ukupnih depozita dođemo na to da preko polovine ukupnih depozita budu depoziti stanovništva. Ostalo su privreda i država. Kod nas stanovništvo nema puno nekih opcija gdje da čuva novac, osim u bankama”, zaključio je Đogo. (Nezavisne)
