BANJALUKA – Promet u trgovinama na malo u Republici Srpskoj smanjen je u januaru za 23 odsto u odnosu na mjesec ranije, a ekonomisti uzrok ovog vide u drastičnom rastu cijena robe i usluga, povećanju nezaposlenosti, te nepovoljnim uslovima poslovanja. 
Prema podacima Zavoda za statistiku RS, u četvrtom kvartalu prošle godine promet u trgovinama na malo je smanjen za 8,3 odsto u odnosu na isti period 2009. godine.
Član Udruženja ekonomista RS “SWOT” Miloš Todorović kaže da je evidentno da je na ukupan promet trgovina na malo uticalo i masovno zatvaranje radnji u januaru.
– Osim toga, u decembru je zabilježen i nezapamćen rast cijena robe, a poskupjele su i komunalije i grijanje. Zbog svega toga manje se i trošilo – istakao je Todorović.
On ističe da je usljed ekonomske krize prisutan i psihološki efekat, odnosno stanovnici u strahu od novih poskupljenja i smanjenja primanja, ne kupuju robu koja im nije neophodna.
Kao najveći razlog velikog pada prometa u trgovinama na malo sekretar Savjeta za trgovinu u Područnoj Privrednoj komori Banjaluka Vinko Berak navodi prisustvo sve većeg broja tržnih centara, koji kupuju robu u velikim količinama i zbog toga dobijaju veće benifikacije, te tako mogu da ponude i jeftiniju robu.
Dodaje da je i poskupljenje robe opšte potrošnje, čije su cijene, prema procjenama Savjeta za trgovinu, u posljednjoj godini porasle za u prosjeku deset odsto, uticalo na odluku potrošača da se ponašaju štedljivo.
Prosječna plata u januaru iznosila je 788 maraka, dok je četvoročlana porodica za potrošačku korpu trebala da izdvoji 1.396 maraka, što znači da je prosječnoj porodici nedostajalo oko 600 maraka da podmiri osnovne životne potrebe.
Platežna moć
Sekretar Pokreta potrošača RS Dragovan Petrović kaže da je manji promet u trgovinama logična posljedica poskupljenja i sve manje platežne moći stanovnika.
– Jasno je da ljudi imaju sve manje novca da bi sebi kupili nešto više od osnovnih namirnica – istakao je Petrović i dodao da je zbog toga kupovina na odgođeno plaćanje sve zastupljenija.
– Na veresiju se najčešće uzima hrana i to posebno u trgovinama na malo – istakao je Petrović.
