BANJALUKA – Žiranti u Republici Srpskoj otplatili su za devet mjeseci ove godine 1.499 partija kredita, odnosno više od 2,2 miliona maraka, što je u odnosu na kraj prošle godine više za oko 600.000 maraka.

Prema podacima Agencije za bankarstvo Republike Srpske, 1.825 jemaca vratilo je 0,47 odsto ukupnog broja partija kredita fizičkih lica.

– Prema izvještajima banaka, u toku prošle godine 1.288 sudužnika otplatilo je ukupno 1,6 miliona maraka po 1.031 partiji kredita fizičkih lica, što je 0,3 odsto od ukupnog broja partija kredita fizičkih lica – navodi se u izvještaju o stanju u bankarskom sistemu RS Agencije za bankarstvo za devet mjeseci ove godine.

Član Upravnog odbora Udruženja prevarenih žiranata BiH Nenad Mirković kaže da ovi podaci ne odslikavaju stvarno stanje, te da je broj žiranata koji vraća tuđe kredite mnogo veći.

– Veliki broj ljudi ni ne govori da plaća tuđi kredit. Prema našim podacima, više od 300.000 ljudi u BiH vraća nečije kredite – kazao je Mirković.

Dodaje da žiranti jedino rješenje vide u tome da se na državnom nivou usvoji zakon koji bi definisao da žiranti plaćaju kredite tek kada dužniku bude oduzeta sva imovina.

– Slažemo se sa tim da žiranti plaćaju kredit ako je dužniku prethodno oduzeta imovina. Ipak, bankarima to ne odgovara, jer im je lakše naplatiti od žiranata, nego prodavati imovinu dužnika – rekao je Mirković.

Ekonomski ekspert Ljubiša Vladušić kaže da ljudi koji su bili žiranti ili to sada postaju, sa više opreza ulaze u ovaj posao.

– Bankama je prije nekoliko godina, kada su imale mnogo više sredstava za kreditiranje, bilo važnije koliko onaj koji uzima kredit ima žiranata, nego da li je i koliko solventan. Kada je došla ekonomska kriza i klijenti više nisu mogli da vraćaju kredite, problem je postao jako složen, a banke su krenule sa naplatom kredita preko žiranata – kazao je Vladušić.

Istakao je da ni zakonska regulativa u ovoj oblasti nije u potpunosti uređena.

–         Ipak, danas i banke vode više računa o upravljanju rizicima i sa više opreza odobravaju kredite. Isto tako stanovnici više štede nego što se zadužuju, što vidimo po kreditnoj ekspanziji, koja je minimalna. Sve ovo je uticalo na to da nemamo novih problema sa žirantima, a problemi koji postoje, vuku se iz ranijeg perioda – naglasio je Vladušić.

Prigovori

Prema podacima Agencije za bankarstvo Republike Srpske, za devet mjeseci ove godine klijenti su bankama podnijeli ukupno 151 prigovor, od kojih su 33 podnijeli žiranti. Prigovore klijenata nisu dobile samo dvije banke u Republici Srpskoj.