Udruženje ekonomista RS „SWOT“, uz podršku Njemačkog društva za tehničku pomoć GTZ, organizovalo je seminar sa radnim naslovom “Koraci pri osnivanju poslovnih zona u RS – problemi lokalnih zajednica”. Seminar je održan 09. juna 2009. godine u zgradi ATV-a u Banjaluci i prisustvovalo mu je oko 40 polaznika, što je definitivno nadmašilo očekivanja organizatora, posebno ako se uzme u obzir da je Sekcija za lokalni razvoj jedna od najmlađih unutar Udruženja i da je ovo praktično prva aktivnost pomenute sekcije.
Ciljna grupa kojoj je namjenjen seminar jeste iz oblasti Javne uprave i lokalnih razvojnih agencija koje učestvuju u sprovođenju razvojnih programa unutar svojih opština.
Prisutni su mogli da čuju mnogo korisnih informacija iz oblasti koja se bavi problematikom poslovnih zona, ali i iz drugih oblasti koje se tiču instrumenata lokalnog i regionalnog ekonomskog razvoja.
Uvodnu riječ održao je Saša Grabovac, Izvršni direktor Udruženja ekonomista RS, a nakon toga prisutne je pozdravio i Bojan Vojvodić, ispred Njemačkog društva za tehničku saradnju GTZ, koje je i podržalo održavanje seminara.
Takođe, prisutnima se kratko obratio i direktor Republičke agencije za MSP – RARS, g-din Slobodan Marković. On je izrazio zadovoljstvo zbog mogućnosti da se predstavi program rada RARS-a, te je izrazio apsolutnu podršku Agencije za održavanje seminara i podršku prema budućim sličnim inicijativama.
Bojan Jojić, Predsjednik sekcije za lokalni razvoj u udruženju ekonomista republike Srpske i moderator seminara prvi je prezentovao praktična iskustva iz perspektive lokalnih zajednica, ali i ličnih iskustava koje je stekao radom u Agenciji za ekonomski razvoj opštine Prijedor PREDA-PD, te direktnom kontaktu sa investitorima i stvarnim situacijama sa terena.
Prezentacija je u prvom dijelu trebala ukazati na trenutnu poziciju Bosne i Hercegovine u svijetu investicija, naročito iz analitičke perspektive, koja nažalost pokazuje nepovoljne rezultate koji prate BiH. Ovaj dio seminara predvidio je da prisutnima ukaže na probleme koji se jako često pojavljuju u komunikaciji sa investitorima, vlasništvu nad zemljištem i njegovim karakteristikama, dokumentaciji koja prati planiranje i osnivanje zona, infrastrukturnim nedostatcima, problemima koji inače otežavaju sprovođenje konkretnih aktivnosti, a koje su u direktnoj vezi sa nedostatkom podsticajnih mjera itd., odnosno da se ukaže na to zašto osnivati poslovne zone i na taj način rješavati pitanja konkurentnosti i poslovne klime uopšte.
Drugi predavač, stručni konsultant GTZ-a, g-din Krešimir Meštrić, na izuzetan način predstavio je metodologije i korake koje je moguće primjeniti u procesima uspostavljanja poslovnih zona, a kroz iskustva koja je lično stekao kao direktor Slobodne zone Varaždin i klastera Poslovnih zona takođe u Varaždinu.
Krešimir je na najbolji mogući način dotakao suštinu problema kod osnivanja zona i ukazao na značaj analiza i planiranja, te dinamike sprovođenja koraka za osnivanje poslovnih zona, koji su definisani procedurama i koji garantuju pozitivan ishod ako se poštuje prethodno utvrđena metodologija.
Egzaktni primjeri i rezultati koji su proizašli iz odgovornog i sistemskog pristupa problematici, stvorili su jasniju sliku kod prisutnih o efektima planiranja i uspješnog sprovođenja projekata osnivanja zona u Varaždinu.
Preporuke koje su se mogle čuti od strane predavača, neprocjenjive su za one lokalne zajednice kojima po njihovim karakteristikama odgovara varaždinski koncept.
Naravno, svaka lokalna zajednica ima svoje specifičnosti i nemoguće je bilo koji model doslovno primjeniti u praksi, ali se uz određena prilagođavanja mogu preskočiti nepotrebni koraci i izbjeći ponavljanje već učinjenih grešaka.
Menadžer Odjeljenja za poslovni razvoj u Republičkoj agenciji za razvoj MSP-a (RARS), g-din Mićo Stanojević, sve prisutne je detaljno upoznao sa očekivanim rezultatima Akcionog plana podrške uspostavljanju i razvoju poslovnih zona u RS i ulogama svih sudionika u istom.
Stanojević je obrazložio koji su to raspoloživi oblici podrške razvoju poslovnih zona u Republici Srpskoj, kao i to šta lokalne zajednice mogu konkretno da očekuju sa najviših nivoa kada su u pitanju poslovne zone. Naravno, kroz Akcioni plan definisane su i uloge lokalnih uprava i lokalnih razvojnih agencija u sprovođenju aktivnosti, što je jasno vidljivo u dijelu koji je predstavljen institucionalnim dijelom plana.
Ona što je definitivno najinteresantnije, a sadržano je u Akcionom planu, jesu kriteriji za dodjelu podsticajnih sredstava i vrijeme kada će podsticajna sredstva biti operativna.
Jedna od prvih aktivnosti koje su definisane Akcionim planom jeste mapiranje područja, koje bi nakon okončanja aktivnosti trebalo da pokaže stvarno stanje na terenu kada su u pitanju lokacije kojima raspolažu opštine u RS, a čija je namjena za izgradnju poslovnih zona.
Interesantno je naglasiti da je tema seminara izazvala veliku pažnju prisutnih kao i brojne diskusije i komentare koji su se mogle čuti od učesnika.
Veliki broj nezaposlenih, stanje infrastrukture, struktura zemljišta, nepostojanje podsticaja, administrativne procedure, neplanski pristup problematici, neki su od faktora koji dodatno otežavaju nastojanja da se lokalne zajednice i viši nivoi vlasti aktivno uključe u procese koji bi povećali konkurentnost područja i stvorili povoljnu poslovnu klimu kroz poslovne zone kao instrumente lokalnog ekonomskog razvoja.
Iz onoga što je na seminaru predstavljeno, te diskusije i komentare učesnika, moglo se zaključiti da lokalne zajednice u RS nisu na istom nivou kada je u pitanju stuktura koja je potrebna za formiranje zona. Akcenat je stavljen i na nefleksibilan zakonski okvir koji praktično treba da se prilagodi problematici koja ograničava funkcionisanje lokalnih uprava po pitanju zona.
U narednom periodu Sekcija za lokalni razvoj planiraće aktivnosti koje će pratiti problematiku poslovnih zona, te predlagati i inicirati proaktivna rješenja, što podrazumjeva aktivno angažovanje relevantnih institucija sa svih nivoa vlasti.
prezentacija_KRESIMIR_MESTRIC_II
prezentacija_KRESIMIR_MESTRIC_I