BANJALUKA – Privrednici u RS i BiH na naplatu svojih potraživanja u prosjeku čekaju 104 dana, što je jedan od ključnih uzroka nelikvidnosti preduzeća, upozoravaju ekonomski stručnjaci. 
U Udruženju ekonomista RS SWOT kažu da je jedan od najvećih problema privrede u Srpskoj nelikvidnost preduzeća.
– Koliko je ta nelikvidnost izražena najbolje pokazuje podatak Evropske statističke agencije Evrostat, da domaći privrednici za naplatu izdate robe ili pružene usluge u prosjeku čekaju 104 dana – navode u SWOT-u.
Prema ovom istraživanju, BiH se od evropskih zemalja nalazi samo ispred Srbije, gdje se na naplatu čeka 128 dana i Albanije, gdje se roba ili usluga naplate u prosjeku za 127 dana.
– Za razliku od BiH, mnoge zemlje iz okruženja zakonom su ograničile rokove plaćanja i uvele red u sisteme potraživanja. Maksimalan rok do kojeg u Hrvatskoj moraju biti plaćeni roba i usluge je 45 dana. U Sloveniji je taj rok 90 dana, a u mnogim zemljama članicama EU, iako nije zakonski ograničeno, na naplatu se ne čeka duže od 30 dana – kažu u SWOT-u.
Predsjednik Savjeta izvoznika pri Privrednoj komori RS i direktor banjalučkog preduzeća "Celeks" Predrag Zgonjanin kaže da su potraživanja preduzeća u RS prošle godine povećana za milijardu maraka u odnosu na 2010. godinu, što je najbolji pokazatelj nelikvidnosti i problema u kojima se privreda nalazi.
– U Evropi je to znatno drugačije. Firma koja ne plaća svoje obaveze na vrijeme gubi bonitet i banke na to ne gledaju blagonaklono. Potraživanja su ogroman problem naše privrede, posebno za male firme – kazao je Zgonjanin.
Prema njegovim riječima, dug jednog preduzeća u dugove uvlači i ostale, koji se na taj način uvlače u začarani krug, iz kojeg je jako teško izaći.
– Potraživanja su znatno povećana, a istovremeno je zatvoreno mnogo preduzeća. To znači da je manji broj privrednih subjekata povećao nelikvidnost, što je još jedan pokazatelj da je stanje alarmantno – naglasio je Zgonjanin.
Prema podacima Evrostata najlošija zemlja EU po naplati potraživanja je Litvanija, koja ima duplo bržu naplatu od BiH, odnosno rok je 53 dana, dok je najbolja Danska, u kojoj se naplata obavlja za 17 dana i ona ima čak šest puta efikasniju naplatu od BiH.
