BANJALUKA – Iako je u RS u posljednjih nekoliko godina sve više visokoobrazovanih, sa procentom od samo 3,6 odsto diplomaca od ukupnog broja stanovnika, RS je i dalje na samom dnu u regionu i Evropskoj uniji. 
Da je tako, potvrđuje i analiza Udruženja ekonomista RS – SWOT, prema kojoj je u Srbiji 6,5 odsto stanovnika sa visokim obrazovanjem, u Makedoniji 7,5, u Hrvatskoj 15, a u Sloveniji čak 22 odsto.
Prosjek visokoobrazovanih u Evropskoj uniji viši je od 20 odsto.
– Nepovoljna obrazovna struktura stanovništva predstavlja jedan od primarnih generatora visoke nezaposlenosti, ali i ograničavajući faktor za njeno dugoročno saniranje. U RS je samo 3,6 odsto visokoobrazovanih, dok 24,6 odsto lica starijih od 35 godina ima samo osnovnu školu, a pet odsto nema nikakvo formalno obrazovanje – navodi se u analizi SWOT-a.
Ipak, u posljednje tri godine značajno je povećan broj onih koji su uspjeli da završe neki od fakulteta u Srpskoj.
Prema podacima Zavoda za statistiku RS, u 2010. godini diplomiralo je 7.328 studenata, što je za 5,7 odsto više u odnosu na 2009. godinu.
– Najveći broj diplomiranih bio je u oblasti društvenih nauka, i to 77,1 odsto, zatim tehničko-tehnoloških nauka, odnosno devet odsto, te medicinskih nauka, gdje je diplomu steklo 7,2 odsto studenata, podaci su Zavoda.
U 2009. godini u Srpskoj je fakultet završilo 6.679 studenata, među kojima ih je najviše diplomiralo u oblasti društvenih nauka, odnosno 78,62 odsto, dok je u 2008. godini diplomu dobio 5.741 student, što je za 33,5 odsto više u odnosu na 2007. godinu.
Prema riječima dekana Filozofskog fakulteta u Banjaluci Drage Brankovića, Srpska je već dugo godina na samom začelju po broju fakultetsko obrazovanih, i tu će ostati još dugo, čak i kada se uzmu u obzir studenti koji sada studiraju.
– I sa sadašnjim studentima opet smo na začelju u odnosu na susjedne zemlje, koje su uspjele da dostignu procenat od šest i više odsto visokoobrazovanih u ukupnom broju stanovnika. Ovakav trend će se nastaviti zbog toga što nemamo adekvatan program koji bi to spriječio – rekao je Branković.
Istakao je da se u Srpskoj sprovodi restriktivna upisna politika na fakultetima, te se taj problem ne može riješiti stvaranjem "vještačke situacije", kako bi određivali ko će i šta da studira.
– Pravo rješenje leži u tri važna faktora. Prvi je društvena potreba, drugo su realne mogućnosti naših visokoškolskih ustanova, jer postoje neka zanimanja za koja nema potrebnog kadra, a ni prostora za njihovu edukaciju, i treće što se mora uvažiti je interes mladih – kazao je Branković.
Dodao je da kada se pomenuta tri faktora ukrste, tada će doći i do povećanja upisnih kvota, koje će da stvore i veći broj visokoobrazovanog kadra.
Broj visokoobrazovanih u RS u odnosu na zemlje
regiona zemlje visokoobrazovani(u procentima)
Republika Srpska – 3,6
Srbija – 6,5
Makedonija – 7,5
Hrvatska – 15
Slovenija – 22
Evropska unija više od – 20
Diplomirani studenti –
godina broj
2010. – 7.328
2009. – 6.679
2008. – 5.741
